Onnozele kinderen

The Massacre of the Innocents - Cornelis Cornelisz van Haarlem (Rijksmuseum)

Op 28 de­cem­ber vieren we het Feest van On­schul­dige Kin­de­ren. Maar wat we her­denken drie dagen na Kerst­mis, was allesbehalve een feest. Dit moet je weten.

• In de volksmond wordt het wel eens Onnozele kin­de­ren genoemd, maar de bete­ke­nis van ‘onnozel’ moet verstaan wor­den zoals in de offi­cië­le bena­ming: On­schul­dige Kin­de­ren.
• Dit feest met als vaste datum 28 de­cem­ber valt niet toevallig kort na Kerst­mis. Integen­deel, het hangt er nauw mee samen. Hoe dat precies zit, lezen we bij de evangelist Matteüs.
• Matteüs ver­telt het verhaal van de drie magiërs, die van koning Herodes de opdracht krijgen om het kind - ‘koning van de joden’ - te gaan zoeken. De magiërs betwijfelen Herodes’ goede be­doe­lin­gen en keren na hun kraam­be­zoek niet terug om ver­slag uit te brengen. Uit vrees voor een ongewenste concurrent laat Herodes alle pas­ge­bo­ren jongetjes in Betlehem en omge­ving ombrengen. Gelukkig voor Jezus is Jozef dan al gevlucht met zijn gezinnetje. Lees het verhaal in Matteüs hoofd­stuk 2.
• We her­denken dus een massale slachtpartij op on­schul­dige kin­de­ren. Ze wer­den in de heiligenkalen­der van de katho­lie­ke kerk opgeno­men als mar­te­la­ren.
• In tegen­stel­ling tot de feesten van de Heilige Familie, de Moeder Gods en Drie­ko­nin­gen heeft On­schul­dige Kin­de­ren echter geen bij­zon­dere plek in de kerst­cy­clus. Dat heeft moge­lijk te maken met de his­to­rische twijfelach­tig­heid van het verhaal, waar­van Matteüs de enige bron is.
• Wel heeft dit verhaal een kleur­rijke folklore op gang gebracht, waarbij kin­de­ren zich verkleed­den als vol­was­se­nen (zelfs een kin­der­bis­schop) en baas waren voor één dag. Dit feest werd uit­ein­delijk overschaduwd door Sin­ter­klaas en Sint-Maarten.
• Ook in de kunst kreeg het verhaal van de on­schul­dige kin­de­ren een enorme weerklank.

Re­flec­tie

In volle kerststem­ming zou de ruw­heid van de wereld waarin de Jezus geboren wordt, feestvier­ders wel eens kunnen ont­gaan. Maar de evangelist heeft het dit verhaal niet zon­der reden opgeno­men, waar­ge­beurd of niet. Het herinnert ons eraan dat Kerst­mis gebeurt in een ambivalente context.

Dat besef moet helpen om tranen over onrecht niet te baga­telliseren of weg te vagen. En zo krijgt Kerst­mis pas zijn volle bete­ke­nis mét de on­schul­dige kin­de­ren.

(bron: Kerknet.be)