“Ik wil ook een koekje!”, riep een kind diep beledigd toen hij een paar jaar voor zijn eerste communie geen hostie kreeg in de zondagse eucharistieviering. Ontroostbaar was hij, en het kruisje op zijn voorhoofd dat hij van de priester kreeg, maakte lang niet alles goed.
Zelfs het biscuitje dat de ouders veiligheidshalve de keer daarop meenamen, bekeek hij lange tijd argwanend.
‘Groot worden’ gebeurt in vele stappen. Voor het eerst uit gaan logeren, voor het eerst naar school, voor het eerst naar de bakker. Voor het eerst helemaal mogen meedoen met de eucharistieviering is ook zo’n stap. Ik heb zelden zo veel ernst gezien op de gezichtjes van de kinderen als toen ze voor het eerst plechtig een hostie in hun handjes kregen gelegd. Ze hoorden erbij, bij die grote familie van Jezus. Dat was een belangrijk moment.
Meer dan cadeautjes alleen
Wat kun je doen om zo’n overgangsmoment echt een plaats te geven in het gezin? Zodat het kind voelt dat je deze stap ook ernstig neemt, dat het ook voor jou iets betekent?
Het zou jammer zijn om het feest te beperken tot cadeautjes, nieuwe kleren en een familiefeest. Die horen er natuurlijk ook bij en onderstrepen het belang van de gebeurtenis. Maar je kunt er veel meer van maken. Een kind van zes of zeven is geen volwassene, maar het is ook geen kleuter meer.
Zo’n kind heeft al ervaren dat er in het leven dingen kunnen gebeuren die buiten zijn macht liggen: goede dingen, zoals de trouw van een vriend, maar ook erge dingen, zoals een opa die sterft. Je kunt zo’n kind vertellen over God, die onze hele wereld in zijn handen houdt.
Iemand van wie je kunt vertellen waarover je blij of verdrietig bent. Van verhalen uit de kinderbijbel leert het kind hoe God steeds weer voor mensen kiest. En het leert ook dat er mensen zijn die net zoals God dromen van een wereld van vrede en daar hun best voor doen.
Vertrouwd maken
Misschien is het zinvol om in het jaar dat voorafgaat aan de eerste communie iets uitdrukkelijker af en toe uit een kinderbijbel voor te lezen, één keer in de week bijvoorbeeld. Zodat God stilaan geen vreemde meer is voor je kind en Jezus iemand wordt bij wie het ook wil horen.
Samen met je kinderen bidden is ook zoiets. Als kinderen klein zijn, gaat dat beter dan later. Alleen onze eigen onwennigheid speelt ons vaak parten, maar het is de moeite waard om ons daaroverheen te zetten. Het kan bijvoorbeeld heel mooi zijn om aan het einde van de dag alles wat er die dag gebeurt is bij God te brengen. Zo leert het kind ook dat zijn ouders niet almachtig zijn en zich ook aan God willen toevertrouwen.
Ook af en toe samen naar de vieringen gaan, kan goed zijn. Zowel voor de eerste communie als erna. Dan wordt de kerk een plaats waar het kind zich helemaal onwennig voelt.
Het leukste is als het kind zelf iets kan doen in de viering. In gezinsvieringen is daar vaak ruimte voor. Dan wordt de kerk een stukje van het kind en kan de eerste communie een stap worden op een levenslange weg.